Zobacz nowe serwisy Kulturalnej Polski!
Streszczenia, opracowania lektur

SPÓŁCZEŚNI (ODPOWIEDŹ)

Cyprian Kamil Norwid


Tam, gdzie ani już dojrzeć uprawnych zagonów,
Ty chcesz, bym ja krytyki pielęgnował niwę.
Co radzisz? - zważ! - i w chwilę jakże nieszczęśliwę!
To nie czas Peryklesów - nie - to Faraonów...
Posłuchaj stylu krytyk i przyznaj mnie: czyli
Gazet korespondenci, te tłumu wyrocznie,
Z historii się rzemiosła swego po-uczyli?
Wieńce ich, czy są wawrzyn? ich ciosy czy włocznie?
 
*
Nie! Recenzent w natchnieniu częściej przypomina
Podstarościego z zacnych czasów pańszczyźnianych,
Gdy wesół jest i słowem samym upomina
Lub trzonem bata z lekka krzepi zadyszanych;
Jego żarty, głębokość uwag, prac ocena
Są też same i tylko odmienioną scena!*
 
*
Inny - posłuchaj nieco: na Wystawę wchodzi,
Sądzić i głosić; słuszniej mniemałbyś, zaiste,
Że to stadninę zwiedzić zjechał Pan Dobrodziéj
I że dobiera sobie konia, nie artystę.
Tam - owdzie - klepnął dłonią - przywarł oko lewe,
Coś przebąknął - odsuwa się na kroków parę,
Widać chwali!... bo pejcz swój zatknął za cholewę...
 
*
O, wy! marmury jędrne - gliny - płótna stare,
Blade freski i brązy milczące - - ażali**
Który Papież lub Książę, zrodzony w purpurze,
Traktował was w ten sposób, gdy byliście mali,
Przez sta lat rosnąc z wolna w arcydzieła duże?!...
 
*
Oh! nie!... nie sam to gieniusz arcydzieła tworzy,
Nie sam talent, ni sama znajomość i praca,
Lecz i uczczenie w dziełach dziwnej ręki Bożéj,
Co kwiat wywodzi z prochów lub w prochy powraca.
 
*
 
Poeta-malarz-sztycharz-Rewolucjonista***
Salwator Rosa!... gdyby nie jego Epoka,
Byłby to ten sam pisarz i ten sam artysta,
Lecz o ile odmienny dla serca i oka!
Nie ma dzieła, nie było może ani myśli
Zrodzonej i nazwanej bez świadków... zaś - ile
Udziału ich?... to - krytyk właśnie niech okréśli.
 
*
Flamand byłby Anioły malował, nie garnki,
Żeby w ogółu oczach czerwone mięsiwo,
Tytuniów dym i dobrze podpiłe Jarmarki
Z udatnej linii gwałtem nie robiły krzywą;
Żeby - patrząc na portret - nie macano w licach,
Lecz zgadywano; ogni żeby chciano ducha,
Nie ogni drogich upięć i błysku w pętlicach,
Wytworności rękawic lub wagi łańcucha!...
 
Sam Rafael, gdyby nie mądre Kardynały,
Przeszłość klasyczna w tchnieniu rzymskim i takt włoski,
Ucieleśniałby grubiej swoje ideały:
Mniej byłby Bosko-ludzki, więcej ludzko-boski.
 
*
Lecz - krytyk dziś oceny na prawach nie stawia,

strona:   - 1 -  - 2 - 


Drukuj  Wersja do druku     Wylij  Wyślij znajomemu


Komentarze
artykuł / utwór: SPÓŁCZEŚNI (ODPOWIEDŹ)




Dodaj komentarz


Imię:
E-mail:
Tytuł:
Komentarz:
 






Menu:

Cytaty, sentencje

Linki:
Adam Asnyk
Juliusz Słowacki
Adam Mickiewicz
Gdańsk zdjęcia ślubne
Motywy literackie
Antygona
Studia administracja



   





.:: top ::.
Copyright norwid.kulturalna.com
Wydawca: Olsztyńskie Towarzystwo Inicjatyw Kulturalnych - Kulturalna Polska
współpracaautorzykontakt